در جنوب آلبانی، دانشمندان تأیید کرده‌اند که اکنون بزرگترین دریاچه حرارتی زیرزمینی شناخته شده جهان کشف شده است. تیم تحقیقاتی چکی به رهبری کاشف غار مارک آودی چهار سال پیش برای اولین بار این دریاچه را دیدند اما فاقد ابزارهای تخصصی برای مستندسازی مقیاس آن بودند.
این شگفتی پنهان در طی یک اکتشاف اخیر در دره وُرومونری فاش شد. اسکن سه‌بُعدی لیزری پیشرفته ابعاد آن را به دقت نقشه‌برداری کرد و این اکتشاف به نام «دریاچه نورون» به یاد بنیاد تأمین‌کننده بودجه نامگذاری شد.
دریاچه زیرزمینی در اعماق بیش از ۱۰۰ متر قرار گرفته است، نزدیک به منطقه کوهستانی اطراف لسکوفیک. محققان در ابتدا ستون بلندی از بخار را دیدند که از زمین ناهمواری برخاسته بود، منظره‌ای غیر معمول که آنان را به پایین سرزمین‌های پنهان زیر برد.
در آنجا، آنها یک سیستم غاری وسیع همراه با چشمه‌های حرارتی پیدا کردند. یکی از اتاق‌ها یک حجم بزرگ آب را با طول ۴۵۴ فوت (۱۳۸ متر) و عرض ۱۳۸ فوت (۴۲ متر) در خود جای داده بود.
اکتشاف نهایی به دریاچه نورون
پس از کشف اولیه، تیم آودی در سال ۲۰۲۴ با اسکنرهای لیزری پیشرفته قادر به ساخت مدل‌های سه‌بعدی با وضوح بالا برای تأیید بزرگی دریاچه بازگشت. نقشه‌های دقیق آنها نشان می‌دهد که آب حرارتی حدود ۲۹۴,۳۵۰ فوت مکعب (۸,۳۳۵ متر مکعب) حجم دارد، معادل ۳.۵ استخر سایز المپیک است.
به گفته آودی، این یافته‌ها می‌تواند «فهم ما از اکوسیستم‌های زیرزمینی و فرآیندهای زمین‌شناسی را تغییر دهد.» سیستم غاری که در آن دریاچه نورون قرار دارد، برای سال‌های بسیاری غیرقابل دسترس بوده است، بخشی به دلیل تنش‌های مرزی در منطقه مرزی بین آلبانی و یونان.
بنیاد نورون، سازمان چکی که هزینه اکتشاف را تأمین کرده است، امکان انجام اندازه‌گیری‌های دقیق و تحقیقات کامل توسط دانشمندان را فراهم کرده است؛ تیم دریاچه تایید شده تازه را پس از بنیاد نامگذاری کرده‌اند.
از آنجایی که دریاچه‌های حرارتی به این بزرگی بسیار نادر هستند، گروه قصد دارد برای مطالعات بیشتر درباره زمین‌شناسی و زیست‌شناسی آن بازگردد. تیم امیدوار است که دریاچه بتواند بینش‌های تازه‌ای در مورد چگونگی شکل‌گیری و نگهداری چشمه‌های حرارتی زیرزمینی و زندگی میکروبی ارائه دهد.
کشف‌های قبلی و پدیده‌های مشابه
پیش از این کشف، یک کشف مشابه در سال ۲۰۰۸ در مجارستان صورت گرفته بود. دریاچه‌ای که زیر حمام‌های ترکی در بوداپست پنهان بود، توسط کاشفان آن به «بزرگترین غار پرآب حرارتی و تالار در جهان» در زمان خود توصیف شده بود.
با ظهور «دریاچه نورون»، کشف آلبانی از لحاظ اندازه و عمق از مکان مجارستان پیشی گرفته است. سایر دریاچه‌های حرارتی معروف، مانند دریاچه فرایینگ فن در نیوزیلند (که به دلیل سطح وسیع اما دمای بالای خود شناخته شده است) و لاگون آبی محبوب ایسلند، نیز تحت تأثیر این غول زیرزمینی جدید قرار گرفته‌اند.
محققان می‌گویند دریاچه نورون ممکن است توجه بین‌المللی را برای اکتشافات آینده جلب کند و حتی ممکن است به یک مطالعه موردی کلیدی برای دانشمندان آب و هوا و محیط زیست تبدیل شود. از آنجا که دریاچه‌های حرارتی زیرزمینی می‌توانند بینش‌هایی درباره زمین‌شناسی اعماق زمین، هیدرولوژی و زیست‌شناسی ارائه دهند، اکتشافات بیشتر برای جمع‌آوری نمونه‌های خاک و آب برنامه‌ریزی شده است.
«این چیزی است که می‌تواند تاثیر زیادی بر فهم اکوسیستم‌های زیرزمینی داشته باشد,» آودی گفت و به این اشاره کرد که ماجراجویی واقعی اینجا تنها تازه آغاز شده است.
