شرکت صنایع ارتباطی آوا اولین شرکتی بود که ۸ دی ماه روی تابلوی دانشبنیان بازار نوآفرین رفت و با عرضه اولیه ۱۵۰ میلیون سهم با نماد آواک این بازار را کلید زد. بازاری که به نظر میرسد میتواند بخشی از رویاهای شرکتهای استارتآپی و سرمایهگذاران آنان را محقق کند. در رابطه با پذیرش این شرکت و مسیری که تاکنون طی کرده است با داود ادیب، رئیس هیات مدیره شرکت آوا گفت وگو کردهایم که میتوانید آن را کامل در زیر بخوانید از نظر او آنچه روی کاغذ به عنوان دستورالعلمل میآید با آنچه در نهایت اجرا میشود فاصله زیادی دارد.
بهطور کلی فرآیند ورود به بازار نوآفرین شامل چه مراحلی بود؟
پیش نیاز اولیه این است که شرکت دارای ساختارهای مالی، کنترل داخلی و سیستم گزارشدهی مالی استاندارد باشد که این موضوع میبایست قبل از مراجعه به فرابورس توسط شرکت اجرایی شود. بعد از آن، مراحل کار شامل مراجعه به واحد مربوطه در فرابورس و طی نمودن فرآیند پذیرش و طرح درخواست در هیات پذیرش است، که طولانیترین بخش از کار است. تبدیل شرکت به سهامی عام و ثبت شرکت نزد سازمان بورس هم یکی دیگر از مراحلی ست که باید انجام شود. البته درباره شرکت آوا این قسمت قبلا انجام شده بود. سپس مرحله درج شرکت در تابلو مربوطه و در نهایت مرحله آخر عرضه اولیه شرکت است که خود دارای گامهای مختلف و فرآیند مخصوص به خود است.
در این مسیر عمدهترین چالشهای شما چه بود؟
چالش های بیشماری در این راه وجود داشت که مجال بیان همه آنها نیست. یکی از مسائلی که شرکتهایی که برای بار اول در این فضا قرار میگیرند با آن مواجه میشوند، تفاوت بین آن چیزی است که در دستورالعملها درج شده با آنچه در عمل وجود دارد. برای مثال وقتی شما دستورالعملها و آییننامههای پذیرش را مطالعه کنید، در آنجا میبینید شرایطی که برای پذیرش در یک بازار تعیین شده مثلا حداقل سرمایه یا سوددهی و غیره با اعداد و ارقام مشخصی تعیین شده است. اما در عمل ممکن است شما اگر حتی چند برابر آن حداقل ارقام را هم داشته باشید، پذیرش نشوید. این ناشی از حجم بالای متقاضیان و ظرفیت محدود پذیرش و پارامترهای دیگر بازار سرمایه است که در نهایت متقاضیان را با یک وضعیت ابهام مواجه می کند. در این صورت متقاضی نمیداند که باید دقیقا چه شرایطی را کسب کند تا موفق به اخذ پذیرش شود. یکی دیگر از چالشها، طولانی بودن روند بررسیها است. شرکت وقتی به یک دوره گزارشدهی مالی جدید برخورد میکند (پایان سال مالی یا شش ماهه) ملزم به بهروزرسانی مجدد مدارک بر اساس آخرین گزارشها است که این خود به زمان تکمیل مدارک و بررسیها اضافه میشود و ممکن است به دفعات با چنین مسالهای مواجه شد.
به نظر شما قوانین و ضوابط تدوین شده برای این بازار تا چه حد متناسب اکوسیستم استارتآپی کشور است؟
این موضوع را اصطلاحا هر کسی از ظن خود تفسیر میکند. اگر از اعضای بازار سرمایه سوال کنید،با زمینه ذهنی و عرفی که بر فضای آنها حاکم است، خواهند گفت که تسهیلات قابل ملاحظهای برای ورود شرکتهای دانش بنیان به بورس در نظر گرفته شده است. اگر از اهالی اکوسیستم استارتآپی سوال کنید، بر اساس فضای ذهنی که در آنجا حاکم است، احتمالا اکثرا به شما خواهند گفت که شرایط آنقدر دشوار است که تفاوت زیادی با همان روند قدیمی پذیرش در بورس ندارد و راه فقط برای شرکتهای بزرگ باز است که به هر حال بر اساس ضوابط قبلی هم میتوانستند پذیرش بگیرند. از سوی دیگر نحوه نگاه به ارزشگذاری با آنچه که در فضای استارتآپی ما حاکم است، فاصله زیادی دارد. به طور کلی ارزشگذاری در چهارچوب مورد قبول بورس انجام میشود که همان چهارچوبی است که برای همه شرکتها در بورس و فرابورس وجود دارد.
اما در مجموع میتوان گفت که مقررات این بازار، تا حدی شرایط را برای پذیرش شرکتهای دانش بنیان تسهیل کرده، اما این مسیر برای شرکتهای بزرگتر دارای ریسک متعادل و با سودآوری بالا فراهم است.
میزان بازدهی عرضه اولیه آواک از روز اول تا ۲۲ دیماه ۳۴ درصد رشد را داشته، نظر شما در این باره چیست؟
با توجه به تحلیل بنیادی شرکت و چشمانداز مثبت و روند خوب عملکرد شرکت، این رشد در مدت مذکور مورد انتظار بوده و میبایست اتفاق میفتاد. در نظر داشته باشید که شرکت با قیمت بسیار کمتر از میانگین PBE صنعت عرضه شده و قیمت هنوز هم تا رسیدن به میانگین مذکور فاصله دارد. البته در حال حاضر محدودیت دامنه نوسان ۳ درصدی در بازار وجود دارد. ضمنا روند کلی بازار سرمایه هم در بازه زمانی مورد سوال، مثبت و صعودی بوده است، که در مجموع این عوامل در میزان رشد موثر هستند.
چشمانداز شما از این بازار چیست و تا چه حد در توسعه استارتآپها موثر خواهد بود؟
این بازار چشمانداز بسیار روشنی دارد. در واقع با تغییر نام و ضوابط حاکم بر بازار قدیمی SME و تبدیل آن به بازار نوآفرین، تمامی موانع و اشکالاتی که قبلا در بازار SME وجود داشت، در مقررات جدید بازار نوآفرین برطرف شده واز میان برداشته شده است. بازار نوآفرین در حال حاضر شرایطی مشابه بازار دوم و اول دارد (از حیث معاملات) و اصطلاحا هیچ ترمز و مانعی برای پیشرفت آن وجود ندارد. به خصوص در تابلوی دانش بنیان که امتیازات ویژه ای برای آن در نظر گرفته شده و محدودیت سقف حقوق مالکانه هم برای ناشرین وجود ندارد و مشابه بازار دوم است. این بازار در توسعه استارتآپهای موفق، قطعا موثر خواهد بود و شرکتهای بیشتری نسبت به گذشته خواهند توانست از این طریق، از مزایای بازار سرمایه بهرهمند شوند.