ویروس زیکا هم‌اکنون در بیش از ۹۰ کشور حضور دارد و به سرعت در حال گسترش است و این امر به لطف پشه‌های Aedes aegypti صورت می‌گیرد که همچنین کمک به انتقال دنگی و چیکونگونیا می‌کنند.
دانشمندان به شدت به دنبال عواملی هستند که باعث افزایش انتقال زیکا می‌شوند. انتشار این پشه‌ها که با شهرنشینی و تغییرات اقلیمی تحریک می‌شود، منجر به چندین شیوع شده است.
بر اساس یک مطالعه‌ی اخیر، دانشمندان در مدرسه پزشکی گرمسیری لیورپول نشان داده‌اند که چگونه ویروس زیکا ساختار پوست انسان را بر پایه مولکولی تغییر می‌دهد و افراد آلوده را برای پشه‌ها جذاب‌تر می‌کند. با تغییر متابولیسم پوست، ویروس زیکا بقای خود را تضمین می‌کند و انسان‌ها را به آهنربای پشه تبدیل می‌کند.
دکتر نوشین امامی، نویسنده‌ی مشترک مقاله، گفت: "یافته‌های ما نشان می‌دهد که ویروس زیکا تنها به صورت منفعلانه منتقل نمی‌شود، بلکه به طور فعال زیست‌شناسی انسان را دستکاری می‌کند تا بقای خود را تضمین کند."
چگونه ویروس زیکا پوست انسان را دستکاری می‌کند
این مطالعه در همکاری با لابراتوار امامی در دانشگاه استکهلم و محققانی از موسساتی از جمله مرکز تحقیقات طبیعت در ویلنیوس، دانشگاه پزشکی دامپزشکی در هانوفر، Molecular Attraction AB، دانشگاه اومئو، دانشگاه لایب‌نیتز هانوفر، و دانشگاه گرینویچ انجام شد.
مطالعه نشان داد که عفونت زیکا با تغییر ژن‌ها و بیان پروتئین‌های فیبروبلاست‌های پوستی، سلول‌هایی که مسئول نگهداری از بافت‌های پشتیبان پوست هستند، همبسته است. مقادیر بیشتری از مواد شیمیایی به نام‌های ترکیبات آلی فرار (VOCs) در بدن تولید می‌شوند و از طریق پوست برای جذب پشه‌ها خارج می‌شوند.
برای حمایت از نتایج خود، تیم پژوهشی تحلیلی زیادی از متاپروتئوم انجام دادند، فرآیندی که تعاملات ژن‌ها و پروتئین‌های مختلف را در یک ارگانیسم بررسی می‌کند. یافته‌های آنها نشان می‌دهد که زیکا از دفاع طبیعی بدن به نفع خود بهره‌برداری می‌کند و پوست را به یک منبع بیوشیمیایی برای پشه‌ها تبدیل می‌کند.
سازگاری پشه‌های آئدس به عنوان یک مزیت قابل توجه برای زیکا به رغم این که مالاریا، به خصوص، شرایط محیطی خاصی برای انتقالش نیاز دارد، به کار می‌آید. این واقعیت که پشه‌های آئدس در مناطق شهری رشد می‌کنند و به راحتی در استخرهای کوچک آب تولید مثل می‌کنند، توضیح می‌دهد چرا زیکا در مناطقی با جمعیت بزرگ‌پا می‌تواند به طور اثرگذار گسترش یابد.
تأثیر زیکا
عفونت‌های ویروس زیکا در اکثر مواقع بی‌علامت بوده یا اثرات خفیفی به مدت دو تا هفت روز دارند. با این حال، ویروس می‌تواند اثر خطرناک خاصی بر زنان باردار داشته باشد که خطر ایجاد نقص‌های جدی در نوزادان مانند میکروسفالی و مشکلات عصبی دیگر را به همراه دارد.
این پژوهش توجیهی بر جنبه کنار گذاشته شده‌ای از چگونگی تکامل ویروس‌ها -ویرولانس دستکاری‌کننده، توانایی پاتوژن‌ها برای کنترل میزبان‌های خود جهت اطمینان از تداوم خود- را جلب می‌کند.
"با افزایش موارد زیکا و گسترش پشه‌های آئدس، درک مکانیسم‌هایی که به آنها مزیت انتقال می‌دهد می‌تواند استراتژی‌های جدیدی برای مقابله با آربوویروس‌ها باز کند. این می‌تواند شامل توسعه مداخلات ژنتیکی باشد که سیگنال منتقل شده از طریق پوست که به نظر می‌رسد بسیار جاذب برای پشه‌ها است را مختل کند. امکانات به همان اندازه که جذاب هستند، فوری نیز هستند," نتیجه گیری می‌کند امامی.
این مطالعه در Communications Biology . منتشر شده است.
