تعداد تراکنش‌های شبکه پرداخت در آذر ماه نسبت به آبان ماه گذشته ۲.۸ درصد کاهش یافته است. روند کاهشی تعداد تراکنش‌های دستگاه‌های کارتخوان در سه ماه گذشته ادامه داشته است.
به گزارش پیوست، طبق آمار شاپرک در فصل پاییز به صورت مرتب در تمامی ماه‌ها تعداد تراکنش‌های شاپرک روند کاهشی را طی کرده است. در مهر ماه نسبت به شهریور ۱.۹۳ درصد تعداد تراکنش‌ها کاهش یافته است همچنین در آبان ماه نیز در مقایسه با مهرماه ۲.۰۲ درصد کاهش یافته است و در نهایت در آذر ماه تعداد تراکنش‌ها در مقایسه با آبان ماه ۲.۸ درصد کاهش یافته است.
طبق گزارش عملکردی شاپرک، در آذر ماه ۱۴۰۳ بالغ بر چهار میلیون و ۲۱۳تراکنش با ارزش ۱۴ هزار و ۸۴۱ میلیارد ریال در شاپرک پردازش شده، که نسبت به آبان ماه کاهش ۲.۲۸ درصدی در تعداد و رشد ۰.۸۸ درصدی در ارزش ریالی داشته است.
تراکنش‌های الکترونیکی آذر ۱۴۰۳در مقایسه با ماه مشابه سال ۱۴۰۲ از نظر تعدادی ۲.۶۱ و از نظر ریالی ۴۲.۳۲ درصد رشد داشته است.
طبق گزارش شاپرک، در حالی که ارزش اسمی تراکنش‌های آذر ۱۴۰۳در مقایسه با ماه گذشته با رشد ۰.۸۸ درصدی همراه بوده، ارزش حقیقی تراکنش‌ها کاهش ۱.۱۰ درصدی را تجربه کرده است. لاز به ذکر است ارزش حقیقی تراکنش‌ها در واقع ارزش تراکنش‌های شاپرک بدون در نظرگیری اثرات تورم است.
بر اساس آنچه در جدول زیر آمده است، مجموع تعداد ابزارهای شاپرکی کاهش ۰.۱۴ درصدی را نسبت به آبان ماه تجربه کرده‌است. تعداد کارتخوان‌های فروشگاهی ۰.۳۵ درصد نسبت به آبان ماه کاهش یافته است اما ابزارهای پذیرش اینترنتی در آذر ۱۴۰۳نسبت به آبان ماه همین سال رشد ۱.۴۸ درصدی را تجربه کرده‌اند.
بر اساس گزارش منتشر شده از شاپرک، کارتخوان فروشگاهی با سهم ۹۰.۷۹ درصد بیشترین تعداد تراکنش را در میان ابزارهای پذیرش داشته است. همچنین ابزارهای پذیرش اینترنتی و پذیرش موبایلی به ترتیب در جایگاه‌های بعد از آن قرار می‌گیرند. عواملی مانند وجود محدودیت انجام تراکنش بر ابزار پذیرش موبایلی، تعداد بالای ابزارهای کارتخوان فروشگاهی و فراگیر بودن آن، همچنین بی نیازی کارتخوان‌های فروشگاهی به تجهیزات مکمل مانند کامپیوتر یا موبایل را می‌توان از دسته مواردی دانست که بر سهم کارتخوان‌های فروشگاهی در شبکه پرداخت شاپرک تاثیر گذاشته است. از سوی دیگر به منظور استفاده از ابزار پذیرش اینترنتی، نیازمند بستری امن بود و در کنار آن وجود دستگاه تلفن همراه الزامی است. از همین جهت ممکن است، در هنگام خرید نتواند در دسترس تمام افراد قرار گیرد.
در آذر ۱۴۰۳ ، ۸۹.۸۸ درصد خدمات ارائه شده توسط شبکه شاپرک از نوع خدمت «خرید کالا و خدمات» بوده است. همچنین خدمت «پرداخت قبض و خرید شارژ» و «مانده‌گیری» به ترتیب کمترین سهم را در خدمات ارائه شده دارند. بر اساس گزارش شاپرک، سهم تعدادی «خرید کالا و خدمات» نسبت به ماه گذشته با کاهش ۰.۳۲۳ درصدی روبه‌رو بوده و خدمات «پرداخت قبض و خرید شارژ» و «مانده گیری» به ترتیب با افزایش ۰.۰۳۵ و ۰.۲۸۸ درصدی مواجه بوده‌اند.
سهم مبلغی تراکنش‌های «خرید کالا و خدمات» نیز در آذر ماه با افزایش ۰.۱۲۶ درصدی همراه بوده، که میزان افزایش یافته از سهم مبلغی تراکنش‌های «پرداخت قبض و خرید شارژ» کاسته شده است.
در آذر ۱۴۰۳ بیشترین افزایش در تعداد کارتخوان فروشگاهی فعال مربوط به استان یزد بود در این استان تعداد کارتخوان فروشگاهی ۸۲۸ دستگاه افزایش یافت. این ابزار همچنان با اختلاف بسیار نسبت به سایر استان‌ها، بیشترین توزیع را در استان تهران داشته است.
درحال حاضر در شبکه پرداخت الکترونیکی کارتی خطا در پنج گروه خطای صادر کنندگی، خطای پذیرندگی، خطای شاپرکی، خطای کاربری و خطای کسب‌وکار طبقه‌بندی می‌شوند. بر اساس جدول زیر در آذر ماه ۱۴۰۳تراکنش‌های موفق سهم ۹۲.۶۸ درصدی و خطاهای رخ داده ۷.۳۲ درصد را شامل می‌شوند.
بر اساس بررسی‌های صورت گرفته بروز خطای کاربری عمده‌ترین دلیل بروز خطا بوده و ۸۸.۳۵ درصد از کل تراکنش‌های خطا را شامل می‌شود. این نوع خطا به عملکرد شبکه پرداخت الکترونیک ارتباطی نداشته و ناشی از عملکرد دارنده کارت نظیر کمبود موجودی یا فراموشی رمز است.
در شاخص سهم تعدادی و مبلغی تراکنش‌ها، شرکت پرداخت الکترونیک سامان (سپ) به ترتیب با سهم ۲۰.۷۰ و ۲۲.۷۲ درصدی جایگاه اول را به خود اختصاص داده است. در این ماه اختلاف سهم تعدادی و مبلغی شرکت «به پرداخت ملت»، دومین شرکت بازار، با این شرکت به ترتیب حدود ۱.۸۲ و ۳.۲۱ درصد است. با مقایسه دو جدول با گزارش آبان ماه ۱۴۰۳ می‌توان جابه جایی مولفه سهم مبلغی بین دو شرکت پرداخت نوین آرین و پرداخت الکترونیک سپهر را متوجه شد. همچنین در سهم تعداد تراکنش‌ها جابجایی بین شرکت‌ها صورت نگرفته است.
شرکت «پرداخت الکترونیک سامان» در آذر ماه با پوشش ۲۰.۸۴ درصد از بازار تراکنش‌های کارتخوان فروشگاهی، مانند ماه گذشته بالاترین سهم را در اختیار خود دارد. شرکت «به پرداخت ملت» نیز در هر دو ابزار پذیرش اینترنتی و موبایلی به ترتیب با کسب ۳۸.۸۵ و ۴۶.۰۱ درصد بالاترین سهم بازار را متعلق است.
شرکت پرداخت الکترونیک سپهر نیز در آذر ماه موفق شد در شاخص سهم مبلغی تراکنش رتبه هفتم را به خود اختصاص دهد.
این شرکت در آذر ماه ۱۴۰۳ توانست با کسب ۶.۶۵ درصد سهم بازار مبلغی تراکنش‌های شاپرکی، مجددا به رتبه هفتم شرکت‌های ارائه دهنده خدمات پرداخت صعود کند.
بررسی‌ها همچنین حاکی از آن است که در ماه جاری عملکرد شرکت‌های «الکترونیک کارت دماوند» و «فراپردازان آروند امید» کمترین مبلغ و تعداد تراکنش‌های ابزارهای پذیرش مختلف را به خود اختصاص داده است.
