تلسکوپ جیمز وب دانه‌های گرد و غبار به اندازه باکتری را در سیاره نوزادی در رحم کیهانی رصد می‌کند
سیاره‌ها از گرد و غبار و گاز در یک دیسک پیش‌سیاره‌ای شکل می‌گیرند، منطقه‌ای پیچشی از مواد که جوانه‌های ستاره‌ها را احاطه کرده است.
حال، تلسکوپ فضایی جیمز وب تصویری بی‌سابقه از گاز و گرد و غبار اطراف یک ستاره جوان دور از دسترس نشان داده است.
جالب اینجاست که وب پرقدرت با حساسیت بی‌نظیرش دانه‌های گرد و غباری به اندازه باکتری مشاهده کرده است که در نهایت به سیاره‌ها تبدیل خواهند شد.
این تصویر تازه منتشر شده منطقه روشن هر بیگ هارو ۳۰ (HH 30) را نشان می‌دهد که در صورت فلکی گاو قرار دارد. این منطقه در ابر تاریک LDN 1551 قرار دارد که ۴۵۰ سال نوری دورتر در گاو قرار دارد. این ابر گاز و غبار جایی است که ستاره‌های جوان در حال تشکیل هستند.
HH30 مناطق نورانی‌ای هستند که در این مناطق ستاره‌ساز یافت می‌شوند. پرتاب مواد در جتها از ستاره‌های جوان به ناحیه اطراف HH30 را ایجاد می‌کند.
اگرچه ستاره جوان توسط دیسک غبارآلودش پنهان شده است، بادها و جت‌های پرقدرت آن با گاز و غبار اطراف برخورد می‌کنند و امواج شوک تابان ایجاد می‌کنند.
مشاهدات چندین طول موج
اخترشناسان به‌ویژه به HH 30 علاقه‌مند هستند زیرا دیسک آن کاملاً از لبه به سمت مشاهده چرخیده است.
این دیدگاه منحصر به‌فرد به آنها اجازه می‌دهد تا فرآیند حیاتی تشکیل سیاره‌ها را با جزئیاتی بی‌سابقه مطالعه کنند.
این جیب‌های غبار روشن به اخترشناسان کمک می‌کند تا دریابند چگونه ستاره‌ها با محیط اطراف تعامل دارند، به ویژه چگونه دانه‌های گرد و غبار در داخل دیسک‌های پیش‌سیاره‌ای حرکت کرده و ته‌نشین می‌شوند – مرحله‌ای کلیدی در تشکیل سیاره‌ها.
تلسکوپ فضایی هابل اولین نگاه به این جسم ستاره‌ای را فراهم کرد، دید فروسرخ وب عمیق‌تر نفوذ می‌کند و توزیع گرد و غبار در داخل دیسک را نشان می‌دهد.
با ترکیب مشاهدات وب با داده‌هایی از هابل و آرایه میلی‌متری/زیر میلی‌متری بزرگ آتاکاما (ALMA)، اخترشناسان تصویری جامع تهیه کرده‌اند.
این تلسکوپ‌ها اطلاعاتی در مورد HH 30 و دیسک آن در چندین طول موج فراهم کردند.
مشاهدات بلند طول موج ALMA دانه‌های گرد و غبار بزرگتر، به اندازه میلی‌متر، را که در صفحه مرکزی دیسک متمرکز شده‌اند نشان می‌دهد. داده‌های فروسرخ وب توزیع دانه‌های بسیار کوچکتر، به اندازه باکتری، که به طور گسترده‌تر پخش شده‌اند را نشان می‌دهد.
اطلاعیه مطبوعاتی آژانس فضایی اروپا (ESA) بیان کرد که، "این دانه‌ها تنها یک میلیونم متر عرض دارند – تقریباً به اندازه یک باکتری واحد.”
“ایجاد یک لایه نازک و متراکم از گرد و غبار مرحله‌ای مهم در فرآیند تشکیل سیاره است. در این منطقه متراکم، دانه‌های گرد و غبار به یکدیگر می‌چسبند تا سنگ‌ریزه‌ها و در نهایت خود سیاره‌ها را تشکیل دهند،" به آن اضافه شد.
ممکن است نهایتاً به سیاره‌ها تبدیل شوند
مشاهدات جیمز وب از HH 30 نشان داده که دانه‌های گرد و غبار بزرگتر در دیسک مهاجرت کرده و به یک لایه نازک نشسته‌اند.
این جداسازی گرد و غبار یک گام حیاتی در تشکیل سیاره است. دانه‌های بزرگتر، با جاذبه به هم پیوسته، یک لایه نازک و متراکم تشکیل می‌دهند. آنها به هم برخورد کرده و چسبیده و به سنگ‌ریزه‌ها، سپس سنگ‌های بزرگتر، و در نهایت، سیاره‌ها تبدیل می‌شوند.
مشاهدات ترکیبی محیطی پیچیده و پویا را نشان می‌دهد. یک جت پرسرعت از ستاره بیرون می‌آید، که توسط خروجی مخروطی شکل وسیع‌تری احاطه شده است. و فراتر از آن، یک سحابی وسیع نور ستاره را منعکس می‌کند.
HH 30 محیط فعالی است که در آن هم گرد و غبار کوچک و هم جت‌های پرقدرت به فرآیند پیچیده تشکیل سیاره کمک می‌کنند. مشاهدات ترکیبی از چندین تلسکوپ به اخترشناسان دیدگاهی دقیق از این فرآیند پویا را می‌دهد.
