رازهای ژنتیکی اعتیاد به مواد مخدر از طریق موش‌های علاقه‌مند به کوکائین آشکار می‌شود
محققین دانشگاه تگزاس در ال پاسو (UTEP) مطالعه‌ای را انجام داده‌اند که نقش نشانه‌های ناخوشایند -تجارب ناخوشایندی که با مصرف مواد مخدر مرتبط است- را در شکل‌گیری تمایل به اعتیاد مورد بررسی قرار می‌دهد.
با استفاده از حدود ۳۰ موش آزمایشگاهی به عنوان سوژه، این تحقیق نگاهی به چگونگی تأثیر محرک‌های منفی همراه با پاداش‌های مواد بر رفتار ارائه می‌دهد و چشم‌اندازهای جدیدی در مورد اینکه چرا اعتیاد در میان افراد متفاوت بروز می‌کند، می‌گشاید.
«نشانه‌های ناخوشایند از اولین مواجهه مهم هستند»، نویسنده اصلی تراویس موشاک گفت. اما تاکنون، گفته او، مدل حیوانی خوبی برای مطالعه این مفهوم وجود نداشت.
آزمایش: برخورد تلخی با سرخوشی
محققین آزمایشی طراحی کردند که در آن موش‌ها می‌توانند با ضربه زدن به بینی خود به یک سوراخ تعیین‌شده، کوکائین به خود تزریق کنند. هر دوز کوکائین با یک ضربه قبلی از کینین، ماده‌ای ایمن اما تلخ که معمولاً در آب مقوی یافت می‌شود، همراه بود.
کینین تلخ برای تقلید تجربیات منفی که اغلب با مصرف مواد در انسان همراه است، مانند طعم دود یا ناراحتی ناشی از سوزن‌ها استفاده شد. این جفت‌سازی به محققین امکان داد تا مطالعه کنند که موش‌ها چگونه ترکیب تحریک‌های منفی و مثبت را از اولین مواجهه پردازش می‌کنند.
در طی دوره دو هفته‌ای آزمایش، موش‌ها زمانی که با ترکیب کینین و کوکائین مواجه شدند، رفتارهای بسیار متفاوتی نشان دادند. برخی موش‌ها، که با تلخی کینین دچار انزجار شده بودند، به‌کلی از مصرف بیشتر کوکائین اجتناب کردند، مشابه انسان‌هایی که نخستین مواجهه منفی با مواد دارند و تصمیم می‌گیرند دیگر آن‌ها را امتحان نکنند.
دیگران، بدون توجه به حس ناخوشایند، به تدریج مصرف کوکائین خود را افزایش دادند، علی‌رغم مواجهه مکرر با پیش‌زمینه تلخ. به ویژه، این گروه حتی پس از پایان آزمایش به دنبال کوکائین بودند، که نشان می‌دهد چگونه جذابیت پاداش مواد می‌تواند نشانه‌های ناخوشایند را نادیده بگیرد.
گروه سوم و غیرقابل انتظاری با سطوح بالای مصرف کوکائین شروع کردند اما به تدریج با گذر زمان کاهش یافتند. این موش‌ها حساسیت بیشتری به کینین نشان دادند و نشان دادند که ترکیب شدت مواد مخدر و محرک ناخوشایند سرانجام بر پاداش غلبه می‌کند.
“گروه سوم ما را شگفت‌زده کرد”، موشاک گفت. “آن‌ها به نظر می‌رسید که بیش از حد مصرف کرده بودند و ترکیب مواد مخدر زیاد و محرک ناخوشایند زیاد غلبه کرد.”
تبعات گسترده‌تر
مطالعه، نکات کلیدی در مورد تغییرپذیری واکنش‌ها به مصرف مواد را آشکار کرد، حتی در میان افرادی که شرایط محیطی یکسانی دارند. تمام موش‌ها در یک مکان نگهداری می‌شدند و به کوکائین دسترسی یکسانی داشتند، اما واکنش‌های آن‌ها به طور قابل توجهی متفاوت بود. این تغییرپذیری، فرضیات پیشین را به چالش می‌کشد که تحمل به تحریکات ناخوشایند به طور یکنواخت در میان افراد ایجاد می‌شود.
“این یافته‌ها می‌تواند توضیح دهد که چرا برخی افراد به اختلالات مصرف مواد مبتلا می‌شوند در حالی که دیگران نمی‌شوند و مطالعات آینده ممکن است تفاوت‌های ژنتیکی یادشده را به ما نشان دهد که می‌تواند به راهنمایی درمان‌های هدفمند کمک کند”، موشاک گفت.
تیم تحقیقاتی قصد دارد مناطق مغزی فعال در طی تجریه همزمان پاداش‌های مواد و نشانه‌های ناخوشایند را بررسی کند. نشانه‌های اولیه به مناطقی مانند اینسولا، قشر پیش‌پیشانی میانی و استریاتوم شکمی اشاره دارد - مناطقی که به انزجار، انگیزه و رفتار جستجوی پاداش مرتبط هستند.
شناسایی مکانیزم‌های بیولوژیکی و ژنتیکی که پایه این واکنش‌ها هستند می‌تواند به مداخلاتی کمک کند که متناسب با پروفایل‌های خطر افراد باشد.
تبعات این مطالعه فراتر از درک اعتیاد است. با پالایش نشانه‌های ناخوشایند، دانشمندان می‌توانند به طور بالقوه راهبردهای پیشگیری را بهبود بخشند و درمان‌های جدیدی را توسعه دهند که وابستگی به مواد را کاهش می‌دهد.
“این یک مطالعه جالب با پتانسیل عالی برای کمک به ما در درک بهتر و مقابله با سوءمصرف مواد در افراد است”، دکتر رابرت کرکن، رئیس کالج علوم گفت. “با مطالعه بیشتر، این تحقیق می‌تواند به راه‌های بهتری برای پیشگیری و درمان اعتیاد منجر شود.”
این مطالعه در مجله Dependence بر اعتیاد به مواد مخدر و الکل منتشر شده است.
