زیر دریایی بدون سرنشین ساختارهای مرموزی به طول ۱,۳۰۰ فوت زیر یخهای قطب جنوب کشف کرد
یک زیر دریایی بدون سرنشین برای اولین بار نقشهای دقیق از زیر یک یخچال طبیعی در قطب جنوب تهیه کرد. محققان دانشگاه گوتنبرگ با استفاده از این نقشه به نشانههای جدیدی در مورد افزایش سطح دریا در آینده دست یافتند.
وسیله خودران زیر آب ران مسئول کاوش کاویتی زیر یخ شلف داتسون در غرب آنتارکتیکا بود. محققان میگویند یک یخ شلف یک سکوی شناور از یخ یخچالی است که از زمین امتداد مییابد و توسط یخچالها تغذیه میشود.
ران در طول ۲۷ روز با استفاده از فناوری سونار زیر سطح یخ را اسکن کرد. جالب اینکه، این وسیله بیش از ۱,۰۰۰ کیلومتر از کاویتی یخ شلف داتسون در غرب آنتارکتیکا را بررسی کرد و ۱۷ کیلومتر عمق را کاوش کرد.
آنا واخلین، نویسنده اصلی و استاد اقیانوسنگاری در دانشگاه گوتنبرگ گفت: "ما قبلا از دادههای ماهوارهای و هستههای یخی برای مشاهده تغییرات یخچالها در طول زمان استفاده کردهایم. با هدایت زیر دریایی به داخل کاویتی، توانستیم نقشههای با وضوح بالا از زیر یخ به دست آوریم. اینکار شبیه دیدن پشت ماه است."
الگوهای مرموز
نقشه وسیله الگوهای اشکمانند ناشناختهای را در پایه یخ شلف نشان داد که در تضاد با سطح صاف پیشبینی شده بود.
به طور غیرمنتظره، پایه یخچال دارای زمین پیچیدهای از قلهها، درهها، سازههای شبیه به فلات و تشکیلهای شبیه به تپههای شنی بود. طبق گزارش لایو ساینس ، طولانیترین این اشکال ۱,۳۰۰ فوت (۴۰۰ متر) است.
این اشکال مرموز به دلیل جریان آب تأثیر گرفته از چرخش زمین (اثر کوریولیس) تصور میشود. همانطور که آب از روی یخ عبور میکند، جریانهای چرخشی ایجاد میکند که این تشکیلهای منحصر به فرد را حک میکند.
"نقشهبرداری دادههای زیادی به ما داده است که باید با دقت بیشتر بررسی کنیم. واضح است که بسیاری از فرضیات قبلی درباره ذوب زیرین یخچالها ناقص هستند. مدلهای موجود نمیتوانند الگوهای پیچیدهای که میبینیم را توضیح دهند. اما با این روش، شانس بهتری برای یافتن پاسخها داریم،" آنا واخلین در بیانیه مطبوعاتی توضیح داد.
ذوب یخچال
یخ شلف داتسون یک بخش بزرگ با عرض ۵۰ کیلومتر از یخ شناور در غرب آنتارکتیکا است. این منطقه بیثباتی شگرفی در یخچالها را تجربه میکند و یخکوهها با نرخی هشداردهنده از آن جدا میشوند. کارشناسان پیشبینی میکنند که احتمال فروپاشی کامل یخچال میتواند منجر به افزایش وحشتناک سطح دریا به مقدار تقریباً ۳٫۴ متر یا ۱۱ فوت شود.
مطالعات قبلی نشان دادهاند که یخ شلف در حاشیههای خود در حال تجزیه مداوم است. این تجزیه به دلیل نفوذ آبهای گرم اقیانوسی به زیر آن است که باعث جدا شدن یخ شلف از زمین و سرانجام فروپاشی آن میشود.
همانطور که پیشبینی میشد، بررسی تایید کرد که یخچال به سرعت بیشتری در جایی ذوب میشود که جریانهای زیرآبی پایه آن را فرسایش میدهند و شکستها ذوب را تسریع میکنند.
"نقشههایی که ران تولید کرد پیشرفت بزرگی در درک ما از یخ شلفهای قطب جنوب نمایان میکند. ما نشانههایی از پیچیدگی پایگاه یخ شلفها داشتیم، اما ران تصاویری گستردهتر و کاملتر از هر زمانی پیش از این را آشکار کرد. تصاویر از پایه یخ شلف داتسون به ما کمک میکند تا آنچه را که از ماهوارهها میبینیم تفسیر و کالیبره کنیم،" کارن الی، یخشناس از دانشگاه منیتوبا و نویسنده همکار این مطالعه چندرشتهای گفت.
متاسفانه، ران پس از غواصی به زیر یخ شلف داتسون ناپدید شد، اما دادههای جمعآوری شده بسیار مهم بودند. تیم قصد دارد با یک زیر دریایی جدید برای کاوش بیشتر در عمقهای ناشناخته زیر یخ شلف بازگردند.
یافتهها در مجله Science Advances منتشر شدهاند.