شکاری با سر به شکل صندلی توالت در باتلاقهای قطب جنوب در عصر یخبندان حکمفرما بود
چهل میلیون سال قبل از اولین دایناسورها، یک شکارچی قدرتمند در آبهای باتلاقی با جمجمهای به طول بیش از دو فوت پرسه میزد. این موجود باستانی که به نام Gaiasia jennyae شناخته میشود، سر متمایزی به شکل صندلی توالت داشت و با دهان باز منتظر شکار بود تا هر طعمهای که به آن نزدیک میشد را به دام بیندازد.
در توصیف این فسیل تازه کشف شده، جیسون پاردو یکی از نویسندگان اصلی مطالعه میگوید: “ Gaiasia jennyae احتمالاً در نزدیکی کف باتلاقها و دریاچهها زندگی میکرد. سر بزرگ و تخت به شکل صندلی توالت دارد که به آن امکان میدهد دهانش را باز کرده و شکار را به داخل بکشد.” پاردو در مورد Gaiasia jennyae با مهندسی جالب صحبت کرد.
نام Gaiasia jennyae به افتخار تشکیل گای-آس در نامیبیا که در آن کشف شد و جنی کلک، دیرینهشناسی که به خاطر کارهایش روی تکامل تتراپودهای اولیه شناخته شده است، نامگذاری شده است. تتراپودها مهرهدارانی با چهار اندام هستند که از ماهیهای بالهپردار تکامل یافته و در نهایت به دوزیستان، خزندگان، پرندگان و پستانداران منجر شدند.
پیامآور عصر یخبندان
کلودیا مارسیکانو از دانشگاه بوئنوس آیرس، نویسنده اصلی دیگر این مطالعه، و همکارانش این فسیل را کشف کردند. “پس از بررسی جمجمه، ساختار جلوی جمجمه توجه من را جلب کرد. این تنها بخشی بود که در آن زمان به وضوح قابل مشاهده بود و نشان میداد که دندانهای بزرگ و غیرعادی به هم قفل شدهای داشته، که باعث ایجاد نیش منحصر به فردی برای تتراپودهای اولیه میشد.”
سیصد میلیون سال پیش، نامیبیا نزدیکترین نقطه به قطب جنوب امروزی بود، در آخرین مراحل یک عصر یخبندان . در حالی که باتلاقهای استوایی خشک و به جنگل تبدیل میشدند، باتلاقهای نزدیک قطبها باقی ماندند. در این مناطق سردتر، شکلهای قدیمیتر زندگی مانند Gaiasia شاداب بودند.
هنگامی که از پاردو درباره اینکه این فسیل چه چیزی در مورد اکوسیستمهای ۳۰۰ میلیون سال پیش به ما میگوید، پرسیده شد، به IE میگوید: “حیوانات بزرگ به غذای زیادی نیاز دارند. Gaiasia نشان میدهد که باید اکوسیستمهای خوبی حتی در مناطق سرد جنوب وجود داشته باشد.”
شکارچی برتر در اکوسیستم خود
پاردو توضیح میدهد که Gaiasia “تتراپود ساقهای” است، و به IE میگوید: “ Gaiasia برخی استخوانها و ویژگیهای خاصی دارد که به زودی پس از تکامل تتراپودها از بین رفتهاند. بنابراین، شاخه منتهی به Gaiasia باید مدتها قبل از شاخههای منتهی به پستانداران، خزندگان و دوزیستان مدرن مسیر خود را طی کرده باشد.”
این تتراپود، اگرچه بازماندهای باستانی است، اما شکارچی غالب و فراوانی در زیستگاه خود بوده است. پاردو توضیح میدهد : “اروپا و آمریکای شمالی در آن زمان گرمسیری بودند و در آن اکوسیستمها، بیشتر تتراپودهای قدیمی نادر یا منقرض شده بودند زیرا آب و هوا گرمتر و خشکتر شده و بستگان دوزیستان، خزندگان و پستانداران مدرن بیشتر شده بودند.”
“در جاهایی که تتراپودهای قدیمی زندهاند، معمولاً کوچک، نادر و بسیار خاص هستند. Gaiasia متفاوت است: آن معمول است و شکارچی برتر در محیط خود است. این غیرمنتظره است.”
در توضیح مزیت شکارچی که شکل سر صندلی توالتی فراهم میکرد، پاردو میگوید: “در حیوانات مدرن، سر گرد و تخت به شکارچیان اجازه میدهد که هنگامی که دهان خود را باز میکنند یک خلا ایجاد کنند و غذا را به داخل بکشند. دندانهای بزرگ برای گرفتن و کشتن شکارها بودند: ماهیها، کوسههای آب شیرین، سایر تتراپودها و شاید حتی Gaiasia های کوچکتر.”
این کشف بینشهای مهمی درباره جهان در حال تغییر دوران پرمین فراهم میکند. “وقتی Gaiasia زنده بود، نیمکره جنوبی تازه از یک عصر یخبندان بزرگ بیرون میآمد. واقعیت که Gaiasia اینقدر بزرگ است نشان میدهد که پس از ذوب یخها، این مناطق بلافاصله خانه اکوسیستمهای متنوع شدند و نه خالی باقی ماندند،” پاردو نتیجهگیری میکند.
این مطالعه در Nature منتشر شد.