تکامل بوسیدن از رسوم نظافتی در اجداد میمون‌ها
مطالعه‌ای جدید نشان می‌دهد که بوسیدن، یکی از نمادهای جهانی محبت انسان‌ها، منشأی ابتدایی دارد. پژوهشگران پیشنهاد می‌دهند که بوسه از رفتارهای نظافتی در میمون‌های بزرگ تکامل یافته و دیدگاهی نوین به این عمل ظاهراً غریزی ارائه می‌دهد.
دکتر آدریانو آر. لامه‌را، روان‌شناس تکاملی در دانشگاه وارویک، پیشنهاد می‌دهد که بوسیدن مدرن از «بوسه پایانی نظافت‌گر» مشاهده‌شده در میمون‌های بزرگ نشأت می‌گیرد.
در این رفتار، میمون‌ها با استفاده از لب‌های برآمده و حرکت مکش، زباله یا انگل‌ها را از موی یکدیگر حذف می‌کنند. با تکامل انسان و از دست دادن موهای بدن، این مراسم به یک ژست نمادین اعتماد و پیوند اجتماعی تبدیل شد.
بر خلاف سایر نظریه‌ها که بوسیدن را با رفتارهای تغذیه‌ای، شیردهی یا آزمایش سازگاری از طریق بو کردن مرتبط می‌دانند، فرضیه نظافتی به طور منحصربه فردی فرم، عملکرد، و زمینه بوسیدن مدرن را برآورده می‌کند.
لامه‌را می‌گوید: «'بوسه پایانی نظافت‌گر' تنها مرحله‌ای از نظافت بود که برای میلیون‌ها سال بدون تغییر باقی ماند، تا اینکه در نهایت به تنها نسخه فشرده آنچه که یک مراسم اجتماعی مرکزی بوده است، تبدیل شد.»
ریشه‌های فرهنگی و تاریخی
عمل بوسیدن عمیقاً در تاریخ و فرهنگ انسانی ریشه دارد. شواهد باستان‌شناسی از بین‌النهرین که به ۴۵۰۰ سال قبل بازمی‌گردند، بوسیدن را در زمینه‌های رمانتیک و خانوادگی توصیف می‌کنند. لوح‌های گلی از این دوره بوسیدن را به عنوان یک عمل جنسی و همچنین نوعی از ارتباط عاطفی به تصویر می‌کشند.
با این حال، این عمل ممکن است مربوط به تاریخ ثبت‌نشده باشد و برخی محققان فرض می‌کنند که نئاندرتال‌ها و انسان‌های اولیه بیش از ۱۰۰,۰۰۰ سال پیش بوسه‌ها (و میکروب‌های دهانی) را تبادل می‌کردند.
با وجود ریشه‌های باستانی‌اش، بوسیدن در تمامی فرهنگ‌ها عمومی نیست. یک مطالعه در سال ۲۰۱۵ نشان داد که تنها ۴۶٪ از جوامع نمونه‌برداری‌شده بوسیدن رمانتیک را در رسوم خود دارند که نشان‌دهنده این است که در حالی که رفتار گسترده‌ای است، اما به‌شدت تحت تأثیرات فرهنگی قرار دارد.
لامه‌را معتقد است که انتقال از نظافت به بوسیدن با تغییرات تکاملی قابل توجهی همراه بود. همان‌طور که انسان‌ها در طول میلیون‌ها سال موی خود را از دست دادند، هدف بهداشتی نظافت کاهش یافت و تنها یک رفتار آئینی باقی ماند.
«بوسه پایانی» نظافت، با تأکیدات عاطفی و اجتماعی قوی‌اش، به عنوان یک نماد محبت ادامه یافت. این نظریه ویژگی‌های تکاملی رفتارهایی را که پیوند و اعتماد را تقویت می‌کنند برجسته می‌کند. «تکامل چیزی که کار می‌کند را دور نمی‌اندازد،» لامه‌را یادداشت می‌کند.
نظریه‌های جایگزین و انتقادات
در حالی که فرضیه نظافت روایت جذابی را ارائه می‌دهد، تنها توضیح برای بوسیدن نیست. برخی محققان استدلال می‌کنند که بوسیدن می‌تواند ریشه در رفتارهایی مانند پیش‌بلعیدن (والدین که غذاهای جویده شده به نوزادان می‌دهند) یا در انتخاب جفت داشته باشد، جایی که شرکای بالقوه بوها را برای ارزیابی سازگاری مبادله می‌کنند.
دیگران تأکید می‌کنند که بوسیدن ممکن است منبعی تک ندارند و به‌جای آن ترکیبی از رفتارهای غریزی و تطبیق‌یافته فرهنگی است.
لامه‌را می‌گوید: «بار انگل‌های بیشتر بر روی زمین است، بنابراین نظافت برای میمون‌های زمینی مهم‌تر از آن‌هایی است که بر روی درخت زندگی می‌کنند. این نشان می‌دهد که بوسیدن می‌توانست تنها پس از ترک درختان توسط اجداد ما و رسیدن به زمین، به اصطلاح، تکامل یابد، یعنی حداقل ۷ میلیون سال پیش.»
«چند میلیون سال بعد، شروع به از دست دادن موی بدن کردیم. در آن نقطه، دیگر نیازی به رفتار بهداشتی برای نشان دادن محبت نداشتیم، اما یک اثر کریستالی از نظافت باقی ماند که می‌توانست به عنوان یک نماد استفاده شود,» او نتیجه‌گیری می‌کند.
این مطالعه در پژوهش‌های تکامل انسان‌شناختی منتشر شده است.
