جمجمههای گوسفندی ۵۷۰۰ ساله: نشاندهنده تغییر شاخ در مصر باستان
در کشف نادری، باستانشناسان جمجمههای گوسفندی با تغییر شکل عجیب در هیراکنپولیس، مصر علیا پیدا کردهاند که به حدود ۳۷۰۰ سال پیش از میلاد مربوط میشود. پژوهشگران یادآور شدند که این یکی از قدیمیترین و برجستهترین نمونههای دخالت انسان در تغییر شاخ دام است.
در کل شش جمجمه، متعلق به گوسفندان نر بزرگ و خنثی شده، کشف شد. شاخها به جهتی غیرطبیعی و به صورت جانبی متمایل شده بودند. برخی شاخها به طور کامل حذف شده بودند، عملی که هنوز هم در بخشهای مختلف جهان رواج دارد و میتوان آن را به مصر باستان ردیابی کرد.
مصر پیشاتاریخی جامعهای کشاورزی بود که پرورش گاو و گوسفند در دورههای فراعنه و حتی پیش از دوره فراعنه رواج داشت.
روشهای نگهداری دام در مصر باستان
این مطالعه که در مجله علمی باستانشناسی منتشر شده است، نشان میدهد که شاخهای گوسفندان به عمد دستکاری شدهاند تا به سمت بالا رشد کنند. در سه مورد این منجر به شاخهای موازی و به سمت بالا شده بود.
این مقاله همچنین مشاهده کرده است که در سراسر جهان شاخهای دام به نحوی تغییر داده شدهاند که امنیت حیوانات تأمین شود. تغییر جهت شاخها به مصریهای باستان کمک میکرد تا دامها را بهتر کنترل کرده و دستیاران را از جراحات اتفاقی یا عمدی محافظت کند. آنها به این هدف با شکست دادن استخوان و بستن شاخها به هم در محل پایه، رشد آنها را در جهتی به سمت بالا و موازی هدایت میکردند.
به گزارش ایندیپندنت ، قدیمیترین تصویر از گاوها با شاخهای تغییر شکل داده شده در مقبرهای برگزیده کشف شد که به دوره پادشاهی قدیم بین سالهای ۲۶۸۶ تا ۲۱۶۰ پیش از میلاد برمیگردد. مقاله اضافه میکند که جمجمههای گوسفند کشف شده در مطالعه جدید به طور قابل توجهی قدیمیتر به نظر میرسند.
نویسندگان مقاله اظهار داشتند که باقیماندههای گوسفند هیراکنپولیس نشاندهنده اولین نمونه شناخته شده از تغییر شاخهای دام توسط انسان و اولین نمونه ثبت شده از این عمل بر روی گوسفندان است. به گفتهی ویم ون نیر از انستیتوی ملی علوم طبیعی بلژیک که تحقیق را هدایت کرده است، "گوسفندان عمداً با خنثیسازی 'ویژه' ساخته شدند."
تصاویر اولیه در تاریخ
چندین تصویر اولیه از گوسفند یا قوچ در تاریخ باستان قابل توجه هستند. به عنوان مثال، معبد ابیدوس شامل "مدل یک قوچ ساخته شده از گلی است که به پایه یک جلوداری سرامیکی بلند چسبیده است." همچنین شامل "دو گوسفند با شاخهای مارپیچی بلند نقاشی شده روی یک ظرف سرامیکی آیینی است."
از دوره نخستین پادشاهی، که از حدود ۳۵۰۰ سال پیش از میلاد شروع میشود، چنین تصویری شایعتر شدند. قوچها و گوسفندان در سیستم نوشتاری به صورت هیروگلیفها وارد شدند. در همان زمان، تصاویر گوسفند نیز نقشی در دین به خود گرفتند، نمایندهی خدایان مختلف قوچ بودند.
دادهها نشان میدهند که تقریباً در دوره چهارم پادشاهی، صحنههای کشاورزی بر روی دیوارهای مقبره ظاهر شدند که "گلههای گوسفند در حال لگدمال کردن بذرهای کاشته شدهاند."
این نمایشها نشان میدهند که در ابتدا تنها نوع شاخ پیچی غالب بود. رندرهای دقیقتر نشان میدهند که این گوسفندان موهای پشمالویی با دمهای بلندی و گوشهای لبهدار بودند، هرچند نمایشهای اولیه گوشها را به صورت قائم نشان میدادند، احتمالاً به دلیل عرف هنری،" مطالعه اشاره کرد.
تا اواخر پادشاهی جدید (حدود ۹۰۰ سال پیش از میلاد و به بعد)، گوسفندان با شاخهای پیچی به طور معمول در میان دامها نمایش داده میشدند. بعداً، آنها به تدریج با نژاد آمون جایگزین شدند، هرچند زمان دقیق این تغییر نامشخص باقی مانده است.