ستون فراتر از زمین نوشته کریس یانگ به بررسی تقاطع فناوری فضایی و سیاست می‌پردازد و دیدگاه‌هایی تأمل‌برانگیز درباره پیشرفت‌ها و تحولات نظارتی در این بخش ارائه می‌دهد.

بسیاری از دانشمندان بر این باورند که دیر یا زود نشانه‌هایی از حیات بیگانه در کیهان پیدا خواهیم کرد.

دلیل اصلی این امر با پارادوکس فرمی توضیح داده می‌شود که می‌گوید ما باید تاکنون شواهدی از حیات در جایی از فضا کشف کرده باشیم.

پس بیگانگان کجا هستند؟ یکی از فرضیه‌های محبوب این است که آنها وجود دارند، اما فناوری ما به قدر کافی قدرتمند نبوده تا آنها را شناسایی کند؛ تا زمانی که تلسکوپ فضایی جیمز وب ناسا از نقطه لاگرانژ ۲، حدود ۱.۵ میلیون کیلومتر دورتر از زمین، شروع به کار کرد.

اکنون دانشمندان باور دارند که جیمز وب ممکن است به زودی، حتی ممکن است امسال، حیات بیگانه را کشف کند. دلایل متعددی برای این باور وجود دارد. با این حال، یکی از جنبه‌های احتمالی کشف که کمتر به آن توجه شده است، عواقب پس از آن است. کشف حیات بیگانه می‌تواند یک تغییر بزرگ برای تمدن انسانی باشد. بیایید نگاهی بیندازیم که چطور ممکن است این اتفاق بیفتد و چه پیامدی می‌تواند داشته باشد.

ممکن است در نهایت تا سال ۲۰۲۵ حیات بیگانه را کشف کنیم

پارادوکس فرمی این سوال را مطرح می‌کند که چرا ما هنوز حیات بیگانه را شناسایی نکرده‌ایم؟ جهان مکانی وسیع است که باید پر از حیات باشد. برای درک بهتر، باید گفت که در جهان تعداد بیشتری ستاره وجود دارد تا دانه‌های شن روی زمین. کهکشان ما به تنهایی میزبان حدود ۴۰۰ میلیارد ستاره است. حدود ۲۰ میلیارد از این ستاره‌ها شبیه به خورشید بوده و برآوردها نشان می‌دهد که یک پنجم از آنها یک سیاره به اندازه زمین در منطقه قابل سکونت خود دارند.

اگر تنها ۰.۱ درصد از این سیارات دارای حیات هوشمند باشند، به این معنا است که یک میلیون تمدن بیگانه در راه شیری وجود دارد.

در حالی که بسیاری فرضیه‌هایی برای پاسخ به پارادوکس فرمی ارائه کرده‌اند، شانس خوبی وجود دارد که بیگانگان هوشمند وجود داشته باشند – ما فقط هنوز آن‌ها را پیدا نکرده‌ایم. حیات میکروبی ساده حتی بیشتر احتمال دارد که وجود داشته باشد.

برخی دانشمندان باور دارند که جیمز وب کلید نهایی برای شناسایی حیات بیگانه است. این رصدخانه فضایی مجهز با ۱۰ میلیارد دلار می‌تواند داده‌های طیف‌نگاری انتقالی دقیقی ارائه دهد. این امر به دانشمندان روی زمین اجازه می‌دهد ترکیب جو سیارات خارجی دوردست را تحلیل کنند. آنچه که در جو پیدا می‌کنند می‌تواند اطلاعات زیادی درباره خود سیاره بیان کند – مثلاً آیا آنجا ممکن است زندگی داشته باشد یا نه.

مورد مرموز K2-18b

جیمز وب از تابستان ۲۰۲۲ عملیاتی شده است. در این مدت، دید ما را نسبت به کیهان با آشکار کردن ساختارهای کهکشانی قدیمی پیچیده تغییر داده است. امسال، دلیل خاصی وجود دارد که چرا دانشمندان باور دارند که این رصدخانه فضایی ممکن است در نهایت نشان دهد که ما در کیهان تنها نیستیم.

در اواخر سال ۲۰۲۳، گزارش‌هایی منتشر شد که جیمز وب نشانه‌هایی از حیات را در سیاره‌ای خارجی به نام K2-18b کشف کرده است. گزارش‌های اولیه بر روی متان و دی‌اکسیدکربن در جو K2-18 تاکید دارند. این امر به همراه این که K2-18b به عنوان یک دنیای اقیانوسی شناخته می‌شود، باعث شد دانشمندان درباره احتمال وجود حیات بیگانه هیجان‌زده شوند.

مهمتر از همه، دانشمندان همچنین معتقدند که وب دی‌متیل‌سولفید، یا DMS، را در جو این سیاره تشخیص داده است. به گفته ناسا، DMS تنها توسط حیات روی زمین تولید می‌شود. به طور دقیق‌تر، توسط فیتوپلانکتون‌های اقیانوسی تولید می‌شود.

با این حال، سال گذشته مقاله ‌ای نتیجه‌گیری‌های این تحقیقات را زیر سوال برد. هرچند این یافته‌ها را تماماً رد نکرد، بلکه پیشنهاد کرد نیاز به بررسی‌های بیشتری برای تأیید وجود DMS بر روی K2-18b وجود دارد. در آوریل سال گذشته، جیمز وب بار دیگر ابزارهای خود را بر روی K2-18b متمرکز کرد. ماه‌ها است که دانشمندان در حال بررسی داده‌هایی هستند که می‌توانند شواهد قاطعی ارائه دهند که زندگی در این سیاره وجود دارد.

پیگیری‌های جیمز وب

در حالی که جیمز وب به خوبی برای کشف جهان‌های بیگانه دوردست با ابزارهای پیشرفته‌اش متناسب است، برای دانشمندان دشوار است که زمان مشاهده را رزرو کنند. این مقدس‌ترین رصدخانه‌ای است که تا به حال ساخته شده است، بدان معنا که همه می‌خواهند از آن برای بررسی یک منطقه خاص از فضا استفاده کنند. این رصدخانه می‌تواند نوری تازه بر زندگی بیگانه بیندازد، اما همچنین می‌تواند داده‌های مهمی درباره ماده تاریک، انرژی تاریک، سیاه‌چاله‌ها و مسائل بیشتر فراهم کند.

بنابراین، حتی اگر K2-18b بتواند شواهدی از زندگی بیگانه ارائه دهد، تیم‌های علمی تنها توانستند یک دوره مشاهده ۸ ساعته در سال گذشته رزرو کنند. احتمالاً تلسکوپ فضایی بار دیگر تمرکز خود را به روی K2-18b بگذارد.

در عین حال، دانشمندانی که پشت تحقیقات K2-18b هستند، به دقت در حال بررسی داده‌ها هستند. این فرایند ممکن است ماه‌ها به طول بیانجامد، زیرا آن‌ها باید مقدار زیادی از داده‌ها را بررسی کرده، مقاله‌ای بنویسند، و سپس آن را برای بازبینی قرار دهند.

احتمال اینکه داده‌های جیمز وب وجود حیات بیگانه را تأیید کند چقدر است؟ حتی دانشمندانی که کشف DMS بر روی K2-18b را به چالش کشیدند، خواستار زمان مشاهده بیشتری شدند. آن‌ها وجود DMS بر این سیاره را رد نکردند، بلکه فقط تأکید کردند که به شواهد قوی‌تری نیاز داریم.

یکی از این دانشمندان، شانگ مین تسای از دانشگاه کالیفرنیا، ریورساید، گفت: "سیگنال به شدت با متان هم‌پوشانی دارد و فکر می‌کنیم تشخیص DMS از متان فراتر از توانمندی این ابزار است." او و تیمش پیشنهاد کردند که وب از یک ابزار متفاوت استفاده کند؛ ابزاری که بهتر برای تشخیص طول‌موج‌های مادون قرمز در جو طراحی شده باشد. این همان کاری است که سال گذشته انجام شد.

کشف بیگانگان می‌تواند به بحران ژئوپلیتیکی منجر شود؟

دهه‌هاست که دانشمندان با این سوال دست و پنجه نرم می‌کنند که آیا ما در جهان تنها هستیم؟ اکنون، ما به تدریج به سمت سوال جدیدی در حال حرکتیم. چه اتفاقی می‌افتد وقتی متوجه شویم تنها نیستیم؟

اولین پاسخ به این سوال شاید کمی ضد و نقیض باشد. به سادگی، ما کار زیادی انجام نخواهیم داد. K2-18b در فاصله ۱۲۰ سال نوری از زمین قرار دارد. اثبات وجود DMS احتمالاً نشانگر وجود یک نوع حیات شبیه فیتوپلانکتون در K2-18b است. آیا حیات اقیانوسی به حیات هوشمند تبدیل خواهد شد، همچنان که در زمین بوده است؟ ناسا بدون شک به بررسی‌های بعدی خواهد پرداخت. فرایند علمی بدون وقفه ادامه خواهد یافت. البته شناسایی هر نشانه دیگری از زندگی بر روی این سیاره ممکن است فراتر از توانمندی‌های جیمز وب باشد.

حتی اگر ما نشانه‌هایی از یک تمدن بیگانه هوشمند را در کیهان شناسایی کنیم، احتمالاً آن‌ها دیگر وجود نخواهند داشت. وقتی به کیهان نگاه می‌کنیم، به نوعی داریم به یک ماشین زمان نگاه می‌کنیم. از آنجا که K2-18b در 120 سال نوری از زمین قرار دارد، جیمز وب به ما نشان می‌دهد که سیاره ۱۲۰ سال پیش چگونه بوده است. اگر ما بخواهیم یک تمدن هزاران سال نوری دورتر را شناسایی کنیم، شاید آن‌ها قبلاً منقرض شده باشند. به ویژه اگر فرض کنیم تمدن‌های دیگر نیز دارای تمایل به خودتخریبی مشابه با خودمان باشند.

این به معنای آن نیست که دانشمندان به این سوال جدی فکر نکرده‌اند. در سال ۲۰۲۲، تیمی از دانشگاه کرنل یک مقاله درباره تاثیر احتمالی کشف حیات بیگانه منتشر کردند. در این مقاله، آن‌ها استدلال کردند که پیامدهای ژئوپلیتیکی کشف بیگانگان می‌تواند به نابودی ما منجر شود.

این مقاله به بررسی “واقع‌گرایی سیاسی” یک سناریو می‌پردازد که در آن دولت‌های جهان به کشف حیات بیگانه واکنش نشان می‌دهند. آن‌ها پیشنهاد می‌کنند که اگر راهی برای ارتباط وجود داشت، دولت‌های جهانی ممکن است سعی کنند با اطلاعات و ارتباط با هوش بیگانه انحصار برقرار کنند. این امر به نوبه خود منجر به درگیری بین‌المللی می‌شود. به دست آوردن لطف این تمدن بیگانه فرضی به نوعی به رقابت تسلیحاتی تبدیل می‌شود. ملت‌ها نگرانند که فناوری بیگانه برای زیر سلطه کشیدن آن‌ها استفاده شود.

در حالی که کشف DMS احتمالا چنین تاثیری نخواهد داشت، با این حال یک لحظه عظیم در تاریخ بشری خواهد بود. بالاخره، این کشف پتانسیل تغییر باورها را دارد چرا که به طور کامل نگرش ما نسبت به جایگاه خود در کیهان را تغییر می‌دهد.

به عنوان یک مروج علم مشهور، کارل سیگان یک بار نوشت که: "یافتن زندگی فراسوی زمین – مخصوصاً زندگی هوشمند... در امید مخفیمان که انسان نقطه‌ی اوج آفرینش است، دخالت می‌کند."

در نهایت، ما دیگر نمی‌توانیم خودمان را تنها حافظان هوشمند جهان تصور کنیم. این مسئله به تنهایی تأثیرات گسترده‌ای خواهد داشت. بعضی ممکن است به شدت در برابر این کشف مقاومت کنند، در حالی که دیگران آن را بپذیرند.

به طور ایده‌آل، این کشف می‌تواند به اتحاد بشریت با تقویت یک روحیه کنجکاوی علمی کمک کند. به طرز طنزی، تمایل انسان‌ها به ذهنیت‌های قبیله‌ای ممکن است حتی بین دشمنان دوردست اشتراکات ایجاد کند.