نقاط سرد ماه ممکن است میزبان بانک ژنی از حیات زمین برای مقابله با انقراض باشند
جهان آبی زیبا و گرامی ما در حال بحران است. تعداد بسیاری از گونههای زیستی به واسطه تغییرات اقلیمی و تخریب زیستگاهها در معرض انقراض قرار دارند. زمان در حال اتمام است.
چه میشود اگر بتوانیم شانسها را نادیده بگیریم؟ چه میشود اگر بتوانیم پناهگاهی در جایی خارج از زمین بسازیم که زندگی بتواند در آنجا، هرچند به صورت غیرفعال، به مدت هزارهها باقی بماند؟
پژوهشگران راهحلی جسورانه و نوآورانه پیشنهاد دادهاند: ایجاد یک «بیورپوزیشن» در مناطق طبیعی سرد سطح ماه. از این طریق، کارشناسان میخواهند مواد ژنتیکی گونههای در معرض خطر را حفظ کنند.
ماری هاگدورن، نویسنده اصلی از مؤسسه زیستشناسی حفاظتی و باغ وحش ملی اسمیتسونین، به Interesting Engineering توضیح داد که چه چیزی او را به فکر ایدهی ایجاد بانک ژنی خارج از جهان انداخت.
هاگدورن گفت: «من در حال تفکر درباره نحوه حفاظت از گونهها (گیاهان و حیواناتی که باید در شرایط منجمد نگهداری شوند) در یک بیورپوزیشن غیرفعال مانند خزانه بذری سوالبارد بودم که برای حفظ بذور نیازی به انسان و انرژی ندارد.
هیچ جایی روی زمین وجود ندارد که به اندازه کافی سرد باشد تا یک انبار غیرفعال که باید در -196 درجه سانتیگراد نگهداری شود را فراهم کند، بنابراین به فضا یا ماه فکر کردیم.»
خزانه جهانی بذر سوالبارد یک تأسیسات ذخیرهسازی زیرزمینی امن است که مجموعه گستردهای از دانههای محصولات را حفظ میکند. این خزانه در جزیره دورافتاده نروژی اسپیتسبرگن واقع شده است.
طرح بیوبانک ماه
هاگدورن و تیمش پیشنهاد دادهاند که مناطق دائماً سایهدار (PSR) ماه مکانی ایدهآل برای راهاندازی این بیورپوزیشن خواهند بود. منطقههای عمیق و گودافته نمیگذارند نور خورشید به داخل این مناطق برسد. با توجه به این، PSRها از سردترین مکانها در منظومه شمسی هستند – با دماهایی که به -196 درجه سانتیگراد (دمای نیتروژن مایع) میرسند.
این دماهای سرد به ذخیرهسازی بلندمدت بدون نیاز به مراقبت انسانی یا انرژی اجازه میدهند. علاوه بر این، این تأسیسات قمری نمونهها را از بلایای زمینی، تغییرات اقلیمی و درگیریها محافظت میکند.
شگفتآور است که نمونههای منجمد میتوانند بدون تخریب برای صدها سال پایدار بمانند.
فرآیند پیشنهادی شامل ذخیرهسازی منجمد نمونهها بر روی زمین قبل از قرار دادن آنها در یک محفظه محافظت شده در برابر تابش برای سفر سه روزه قمری است.
پس از رسیدن به ماه، این محفظهها در مناطق دائماً سایهدار قرار خواهند گرفت و زیر دو متر از خاک قمری دفن خواهند شد تا حداکثر محافظت در برابر تابش فراهم شود. هر محفظه با یک تراشه رادیویی برای ردیابی آسان مجهز خواهد شد.
هدف دشوار
هاگدورن به Interesting Engineering گفت: «چالشهای زیادی وجود دارد، اما یکی از بزرگترین آنها این است که چگونه نمونهها را به منطقه دائماً سایهدار منتقل کنیم زیرا انسان و روباتها در دمای نیتروژن مایع به خوبی کار نمیکنند. سپس، چگونه نمونهها را دفن کنیم تا از آسیب تابش جلوگیری کنیم.»
در عوض، محفظهها میتوانند با استفاده از فناوری سیمان ماه که در حال حاضر توسط بسیاری از شرکتها ساخته میشود، پوشانده شوند. پس از آن، این فقط نیاز به افتادن در مناطق بدون نور دارند.
هاگدورن تأکید کرد که تحقق بانک ژنی ماه بستگی به تأمین مالی کافی و همکاری ناسا دارد.
بانک ممکن است به کلونسازی موجودات جدید کمک کند
پژوهشگران با تمرکز بر حفظ نمونههای پوستی با سلولهای فیبروبلاست که اطلاعات ژنتیکی حیاتی دارند، از کوچک شروع کردهاند. ماهی ستارهای، یک ماهی مقاوم، اولین موضوع آزمایش خواهد بود.
بیش از 100 نمونه از این گونه ماهی کمک خواهند کرد تا پروتکلهای انجماد برای بیورپوزیشن قمری تنظیم شوند. پس از این، تیم تمرکز خود را به دیگر گونهها معطوف خواهد کرد.
این بیورپوزیشن چگونه میتواند در صورت وقوع انقراض گونهها در آینده دور کمک کند؟ به گفته هاگدورن، سلولهای حفظ شده میتوانند پتانسیل کلونسازی برای ایجاد موجودات جدید را داشته باشند.
اگر این بیورپوزیشن واقعی شود، برای تمام بشریت خوب خواهد بود.
هاگدورن گفت: «این یکی از پروژههای اندک خواهد بود که میتوان گفت ما از فضا برای حفظ و ایمنسازی زیستبومهای خود بر روی زمین استفاده میکنیم.
اجرای حکومت بینالمللی و تقویت همکاری جهانی نیز از مناطق کلیدی برای بررسی جهت تأسیس موفق بانک ژنی قمری است.
این مفهوم در ژورنال BioScience شرح داده شده است.